Việt Nam
Tình trạng các khu công nghiệp tại Việt Nam
Tác giả/齊藤公 (Hiroshi Saito)
Bài 24: Hệ thống lao động thời vụ
Khi mở rộng sang Việt Nam, việc tìm kiếm nhân tài địa phương trở nên hết sức quan trọng để thành công. Bài viết này sẽ giới thiệu về tình hình nhân viên được điều phối tại Việt Nam.
1. Các ngành nghề sử dụng lao động thời vụ
Trước đây, lao động thời vụ thường được giao những công việc văn phòng như kế toán và nhân sự, nhưng nay họ đã bị thay thế bằng nhân viên chính thức. Điều này là do số lượng người tốt nghiệp đại học ở Việt Nam ngày càng tăng. Với bằng cấp đại học, mọi người có mong muốn lớn để có được một vị trí công việc tốt hơn, điều này đã thay đổi đáng kể tình hình của lao động tại Việt Nam. Hiện nay, những người lao động thời vụ chủ yếu hoạt động trong ngành sản xuất. Tuy nhiên, các vai trò sản xuất được giao cho lao động thời vụ chỉ giới hạn trong các công việc đơn giản, không cần kỹ năng. Ngoài ra, cứ một năm một số nhà sản xuất gia vị lại có những đợt khuyến mãi, trong đợt khuyến mãi đó họ có thể thêm quà tặng miễn phí trong sản phẩm hoặc bán sản phẩm theo bộ 2 sản phẩm. Cứ khoảng 3 tháng trước khi diễn ra khuyến mãi, lao động thời vụ được tuyển chọn để phục vụ cho các chiến dịch khuyến mãi, vì đây là công việc phù hợp với những người chưa có kinh nghiệm.
2. Số lượng lao động thời vụ
Tùy theo quy mô của doanh nghiệp, số lượng lao động thời vụ thường giao động khoảng vài chục người mỗi tháng.Ngoài ra, trong kỳ nghỉ hè tháng 7 và 8, nhiều sinh viên đại học không phải đi học sẽ tham gia vào thị trường lao động, chiếm hầu hết các vị trí lao động thời vụ.
Các công ty cần nỗ lực để đảm bảo rằng lao động thời vụ không bỏ việc. Có những ví dụ về các công ty thực hiện các biện pháp nhằm giảm thiểu số lượng nhân viên nghỉ việc. Điều này bao gồm giữ vệ sinh nhà vệ sinh sạch sẽ, cung cấp điều hòa và thưởng cho những người làm việc liên tục trên 100 ngày. Ngoài việc phải đứng làm việc trong nhiều giờ, môi trường làm việc bẩn thỉu và nóng bức cũng có thể khiến nhân viên thời vụ chuyển sang các nhà máy khác có cơ sở vật chất tốt hơn.
3. Các phương pháp tuyển dụng nhân viên thời vụ
Chủ yếu có 3 phương pháp.
(1) Trang web tuyển dụng: Giống như Nhật Bản, các công ty ở Việt Nam cũng đăng tin tuyển dụng trên các trang web tuyển dụng.
(2)Mạng xã hội: Facebook là nền tảng chính. Khi đăng tin tuyển dụng trên Facebook, những người quan tâm sẽ gửi tin nhắn. Gần đây, TikTok cũng được sử dụng như một phương tiện tuyển dụng. Ở Việt Nam, TikTok thường được sử dụng cho cơ hội kinh doanh, và các công ty có thể giao công việc tuyển dụng cho các cho nhân viên trẻ mang tinh thần trách nhiệm về việc tuyển dụng thông qua TikTok.
(3) Môi giới địa phương:Các môi giới địa phương sử dụng mạng xã hội và trang web của riêng họ để tuyển dụng nhân sự.
4. Tiêu chí tuyển dụng
Có những công ty có thời gian thử việc. Một số người cũng nghỉ việc vào ngày đầu tiên vì lý do như không thể theo kịp về thể lực. Ngoài ra, cũng có trường hợp những người không đáp ứng được điều kiện về độ tuổi như trong thông báo tuyển dụng vẫn đến phỏng vấn và nếu công ty hài lòng với tình trạng sức khỏe và các yếu tố khác của họ, họ vẫn có thể được tuyển dụng.
5. Hệ thống lương
Đối với nhân viên văn phòng, công ty trả cho công ty cung cấp nhân sự khoảng 20-30% mức lương hàng tháng làm phí cung cấp nhân sự. Tuy nhiên, đối với những người làm việc trong nhà máy, họ trả một số tiền nhất định theo ngày tính bằng đồng Việt Nam cho công ty cung cấp nhân sự, thay vì trả theo tháng. Đối với bảo vệ, mức phí còn thấp hơn. Thời gian làm việc thì thay đổi tùy theo công ty, nhưng có thời gian bảo đảm, và nếu nhân viên nghỉ việc trong thời gian này, sẽ có nhân viên khác thay thế.
6. So sánh nhân viên thời vụ và nhân viên chính thức
Tại Việt Nam, luật lao động quy định không được phân biệt chế độ phụ cấp và phúc lợi giữa nhân viên thời vụ và nhân viên chính thức. Hơn nữa, nếu nhân viên thời vụ và nhân viên chính thức thực hiện cùng một mức độ công việc, thì mức lương của họ phải bằng nhau hoặc không thể thấp hơn nhân viên chính thức. Do đó, có trường hợp nhân viên thời vụ lại được trả lương cao hơn.
Trong khi nhân viên thời vụ có thể được cho nghỉ việc bất cứ lúc nào, thì nhân viên chính thức lại không thể dễ dàng bị đuổi việc sau khi được tuyển dụng. Nhân viên thời vụ chỉ có thể làm việc tối đa 1 năm, sau đó hợp đồng phải được chấm dứt hoặc nhân viên phải được chuyển thành nhân viên chính thức. Khi chuyển đổi nhân viên thời vụ thành nhân viên chính thức, công ty phải trả cho công ty cung cấp nhân sự một khoản phí tương đương 1-2 tháng lương.
Nhân viên thời vụ chỉ giới hạn ở các công việc đơn giản có thể dễ dàng thay thế, vì ưu tiên là duy trì số lượng nhân sự cần thiết. Đối với các vị trí yêu cầu một mức độ kỹ năng nhất định, việc tuyển dụng nhân viên chính thức và đào tạo kỹ thuật cho họ là phổ biến.
齊藤公(Hiroshi Saito)
Business Advisor
G.A. Consultants Vietnam Co., Ltd
Sau khi tốt nghiệp đại học, ông Saito đã gia nhập PHP Institute và sau đó làm giám đốc chi nhánh tại New York của công ty. Sau đó, ông Saito chuyển sang công ty liên kết của Đài phát thanh Trung Bộ Nhật Bản (CBC), đảm nhiệm dự án “Tái phát triển cảng Nagoya”. Sau đó, ông Saito đã sang châu Á, thực hiện việc thành lập đài FM96.3 tại Singapore và sáng lập các tạp chí như “Hello Vietnam” và “Invest Asia” tại Việt Nam. Ông Saito đã tham gia phát triển khu nhà máy cho thuê lớn nhất Việt Nam tại BW Industrial Development JSC và đảm nhận việc thu hút các doanh nghiệp sản xuất Nhật Bản. Hiện tại, anh đang làm việc tại công ty tư vấn nhân sự G.A. Consultants, là một trong những công ty tư vấn nhân sự Nhật Bản lâu đời nhất tại Việt Nam, làm việc như một tư vấn gia nhập của các doanh nghiệp Nhật Bản.
